Từ những kiến nghị, đề xuất của Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam và Hiệp hội Vận tải Hải Phòng về khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục kiểm định xe, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có giải pháp cụ thể trình Bộ Giao thông Vận tải.
Từ ngày 01/01/2025, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ cùng các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chính thức có hiệu lực. Theo quy định tại Điều 39 của Luật này và Điều 18 Thông tư số 79/2024/TT-BCA của Bộ Công an, chủ phương tiện phải đổi giấy chứng nhận đăng ký xe khi có sự thay đổi về màu biển kiểm soát, cụ thể: xe hoạt động kinh doanh vận tải chuyển từ biển nền trắng sang nền vàng và ngược lại. Bên cạnh đó, Nghị định 166/2024/NĐ-CP của Chính phủ về điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới và Thông tư 47/2024/TT - BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải quy định, phương tiện có sự sai lệch giữa giấy chứng nhận đăng ký xe và thực tế sẽ không được kiểm định. Như vậy, các phương tiện không thực hiện đổi giấy đăng ký xe theo quy định sẽ không đủ điều kiện kiểm định. Đa số xe kinh doanh của doanh nghiệp và cá nhân, bao gồm xe khách, xe tải, xe taxi đều vay thế chấp ngân hàng bằng chứng nhận đăng ký xe. Ảnh minh họa. Thông tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, trên cả nước có khoảng trên 1 triệu xe ô tô đăng ký kinh doanh vận tải (không tính số lượng xe rơ moóc, sơ mi rơ moóc). Những xe này theo quy định của pháp luật phải có chứng nhận đăng ký xe cùng với biển số là loại nền màu vàng, chữ và số màu đen. Trên thực tế, chỉ có trên 850.000 xe ô tô đã được đổi sang biển số có nền màu vàng, chữ và số màu đen. Tuy nhiên, trong số này còn rất nhiều xe vẫn chưa thực hiện việc cấp, đổi chứng nhận đăng ký xe để phù hợp với màu của biển số xe theo quy định. Ước tính trên cả nước hiện có khoảng gần 1 triệu xe sẽ bị từ chối đăng kiểm. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng xe bị từ chối kiểm định với số lượng nhiều như trên là do có sự sai khác giữa chứng nhận đăng ký xe với phương tiện thực tế. Chủ xe chưa thực hiện được việc cấp, đổi giấy chứng nhận xe. Cụ thể, xe lắp biển số có màu nền (màu vàng - xe kinh doanh vận tải) thực tế không đúng với ký hiệu, màu nền của biển số ghi trên chứng nhận đăng ký xe; Màu sơn xe thực tế xa khác với màu sơn ghi trên giấy chứng nhận đăng ký xe; Xe đã thực hiện cải tạo nhưng chủ xe chưa thực hiện thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe; Xe đã điều chỉnh thông số kỹ thuật khác với chứng nhận đăng ký xe trước ngày 01/01/2025 phải làm thủ tục chứng nhận cải tạo để được cấp đổi chứng nhận xe; Xe đã được điều chỉnh khối lượng bản thân, khối lượng hàng chuyên chở theo văn bản 8359/2014/BGTVT-VT ngày 10/7/2014 của Bộ GTVT, có các thông số thuật và hình ảnh phù hợp với giấy chứng nhận kiểm định được cấp ở lần gần nhất trước ngày 01/01/2025 nhưng chưa thực hiện thủ tục chứng nhận cải tạo nên không được cấp đổi chứng nhận đăng ký xe; Xe đã được chứng nhận cải tạo nhưng có kết quả không phù hợp giữa hồ sơ và xe thực tế. Cục Đăng Kiểm Việt Nam cũng thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân của tồn tại như trên là do việc tổ chức thực hiện và phối hợp ban hành các quy định trong việc kiểm định xe cơ giới chưa được đồng bộ. Ý thức tuân thủ quy định về việc đăng ký cấp biển số của một bộ phận người dân và doanh nghiệp chưa nghiêm túc. Vì vậy, dẫn đến có một số lượng rất lớn xe thực tế được kiểm định lưu hành nhưng bị sai khác với chứng nhận đăng ký xe của cơ quan Công an trong thời gian qua. Tháo vè, cà số kiểm định phương tiện kinh doanh vận tải. Ảnh: Đinh Huyền. Trước đó, Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam (VATA) và Hiệp hội vận tải Hải Phòng đã có những phản ánh tới Văn phòng Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công an về thực trạng đa số xe kinh doanh của doanh nghiệp và cá nhân, bao gồm xe khách, xe tải, xe taxi đều vay thế chấp ngân hàng bằng chứng nhận đăng ký xe. Việc rút hoặc mượn chứng nhận đăng ký xe là khó thực hiện được do quy định của các ngân hàng là phải trả hết nợ thì mới rút được chứng nhận đăng ký xe. Từ tình hình trên, VATA, Hiệp hội vận tải Hải Phòng và Hiệp hội xe Bus TP. Hồ Chí Minh đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, tiếp tục thực hiện kiểm định đối với trường hợp xe đã thực hiện đổi biển số xe nền màu trắng, chữ và số màu đen, đổi sang biển số xe nền màu vàng, chữ và số màu đen nhưng chưa đổi chứng nhận đăng ký xe, ngăn ngừa nguy cơ đình trệ hoạt động vận tải của doanh nghiệp. Liên quan đến những kiến nghị, đề xuất của Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam và Hiệp hội Vận tải Hải Phòng về khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục kiểm định xe nói trên, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã ghi nhận, phân tích những phản ánh, kiến nghị này. Trên cơ sở đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ cụ thể trình Bộ Giao thông Vận tải. Theo đó, Cục đăng kiểm Việt Nam đã chủ động trao đổi và làm việc với Cục cảnh sát giao thông (C08), Bộ công an và VATA nhằm thống nhất, kiến nghị, đề xuất giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho các trường hợp xe có sự thay đổi nhưng chưa thực hiện thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe. Để tạo điều kiện thuận lợi cho chủ xe có thời gian thực hiện thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe không làm gián đoạn hoạt động vận chuyển hành khách, hàng hóa, nhu cầu đi lại của người dân, xã hội dịp đầu năm 2025; đồng thời để đảm bảo thống nhất dữ liệu phương tiện giữa cơ quan đăng ký xe và cơ quan đăng kiểm, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý phương tiện và xử lý vi phạm, trong khi việc chưa thực hiện đổi chứng nhận đăng ký xe về bản chất, không làm ảnh hưởng đến an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện trên. Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải có văn bản gửi Bộ Công an để thống nhất phương án tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp theo hướng tạm thời cho phép các cơ sở đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước thực hiện kiểm định các xe có sự sai khác giữa chứng nhận đăng ký xe với phương tiện thực tế khi làm thủ tục kiểm định do chưa thực hiện thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe; Chủ xe được lùi thời gian (nợ) phải xuất trình giấy chứng nhận đăng ký xe mới trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày kiểm định để chủ xe có thời gian thực hiện thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe và vẫn tuân thủ Nghị định số 166/2024NĐ-CP. Việc cho lùi thời gian phải chứng nhận đăng ký xe mới được triển khai không quá 06 tháng kể từng ngày nhận được sự chấp thuận của Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Công an. Về cách thức thực hiện, các xe này khi có kết quả kiểm định đạt yêu cầu về an toàn kiểu kỹ thuật và bảo vệ môi trường thì cơ sở đăng kiểm xe cơ giới chỉ cấp TEM kiểm định và bản sao giấy chứng nhận kiểm định. Trên bản sao của giấy chứng nhận kiểm định có in dòng chữ “CÓ GIÁ TRỊ 03 THÁNG KỂ TỪ NGÀY CẤP”, sau khi chủ xe thực hiện được việc cấp, đổi chứng nhận đăng ký xe mới thì cơ sở đăng kiểm xe cơ giới cấp (trả) bản chính giấy chứng nhận kiểm định cho chủ xe.
